Abstract:
Artikel 163 van die Maatskappywet 71 van 2008 maak voorsiening vir regshulp wanneer
'n aandeelhouer of direkteur se belange onredelik benadeel word. Die Wet maak ook
voorsiening vir die verwysing van dispute vir alternatiewe geskilbeslegting. Arbitrasie is
'n vorm van alternatiewe geskilbeslegting wat deur beide die Wet en die Arbitrasiewet 42
van 1965 gere61 word. In hierdie artikel word die moontlike aanwending van artikel 163
van die Wet gedurende arbitrasieverrigtinge ondersoek. Alhoewel alternatiewe geskilbeslegting
van dispute deur die Wet aangemoedig word, blyk dit uit die bewoording van
artikel 163 van die Wet dat slegs 'n hof regshulp kragtens hierdie artikel kan verleen. Die
bewoording van artikel 163 en die meriete van die oenskynlike standpunt dat dispute
waarin daar op artikel 163 van die Wet gesteun word, nie vatbaar vir arbitrasie is nie, sal
beoordeel word met verwysing na die regsposisie in Engeland, Australia, en Kanada. Daar
word tot die gevolgtrekking gekom dat, in sekere omstandighede, afhangend van die
verlangde regshulp, 'n arbiter wel by magte sal wees om 'n toekenning ingevolge artikel
163 van die Wet te maak. Ongelukkig blyk dit uit die bewoording van die Wet en die
howe se eng interpretasie daarvan dat die toepassing van artikel 163 in arbitrasieverrigtinge
heeltemal uitgesluit is. Wetswysigings word aanbeveel ten einde die Suid-
Afrikaanse regsposisie in ooreenstemming met internasionale ontwikkelinge te bring.
