Pretorius-Nel, Sian Eve2025-08-082025-08-082024-12Pretorius-Nel, S.E. 2024, 'Poor whites in novel history : bridging the research-fiction dichotomy', South African Journal of Cultural History, vol. 38, no 2, pp. 58-78. https://doi.org/10.54272/sach.2024.v38n2.1a4.1994-3032 (print)1999-7671 (online)10.54272/sach.2024.v38n2.1a4http://hdl.handle.net/2263/103853ENGLISH : In South Africa, the term “poor white” dominated much of the academic, media and leisure spheres for the better part of the twentieth century. In this article, the use of realist novels as historical sources is examined within the South African context and the poor-white problem. It specifi cally considers the different types of poor whites identifi ed by the Carnegie Commission and compares them to the characters and their daily lives in a fi ctional novel, Bywoners by Jochem van Bruggen. This comparison augments the existing and rather stereotypical idea of what a poor white is, but also adds fl esh and voice to the offi cial defi nitions and categories, making history come alive. It shows that the realist novel is, in a sense, a refl ection of social conditions and context. It resembles the holding up of a mirror to society and refl ecting what was happening on the pages. As such, this novel is an example of how fi ction can be embraced for a better understanding of the past.AFRIKAANS : In Suid-Afrika het die term “armblanke” vir die grootste deel van die twintigste eeu baie van die akademiese, media- en ontspanningsfere oorheers. In hierdie artikel word die gebruik van realistiese romans as historiese bronne ondersoek binne die konteks van Suid-Afrika en die armblankeprobleem. Dit handel spesifi ek oor die verskillende tipes armblankes soos geïdentifi seer deur die Carnegie-kommissie en dit word vergelyk met die karakters en hul daaglikse lewe in ’n fi ktiewe roman, Bywoners, deur Jochem van Bruggen. Hierdie vergelyking versterk die bestaande en taamlik stereotipiese idee van wat ’n armblanke is, maar voeg ook vlees en stem by die amptelike defi nisies en kategorieë, wat die geskiedenis lewendig maak. Dit toon dat die realistiese roman in ’n sekere sin ’n weerspieëling van sosiale toestande en konteks is. Dit is soos om ’n spieël na die samelewing uit te hou en weerspieël wat gebeur het op die bladsye. As sodanig is hierdie roman ’n voorbeeld van hoe fi ksie omhels kan word vir ’n beter begrip van die verlede.en© South African Society of Cultural History.Afrikaans literatureBywonersCarnegie commissionCultural history fiction and non-fictionJochem van BruggenLiterary textNovelsPoor whitesRealismAfrikaanse letterkundeArmblankesBywonersCarnegiekommissieFiksie en nie-fiksieKultuurgeskiedenisRealismeLiterêre teksRomansArticle