The Kariba case – the watering down of the binding offer in South African business rescue proceedings

Abstract

Hoofstuk 6 van die Maatskappywet 71 van 2008 (‘die Maatskappywet 2008’) het die konsep van ondernemingsredding ingevoer vir maatskappye wat onder finansiële druk verkeer. Die proses behels die rehabilitasie van sulke maatskappye deurdat dit die geleentheid skep om ’n ondernemingsreddingsplan voor te lê, gefasiliteer deur ’n ondernemingsreddingspraktisyn. So ’n plan stel ’n basis voor op grond waarvan die maatskappy kan voortgaan om handel te dryf as ’n solvente entiteit, of, in die alternatief, waarvolgens dit ’n beter dividend aan skuldeisers sal voorsien as wat hulle sou ontvang tydens likwidasie. Alle skuldeisers word gebind deur die plan en skuldeisers (aandeelhouers) wat teen die plan stem word potensieel daartoe gedwing om hulle stembelang te verkoop aan partye wat ten gunste van so ’n plan stem. Die konsep van die ‘bindende aanbod’ wat deur ’n skuldeiser (aandeelhouer) gemaak word aan die teenstemmende party is nuut in die Suid-Afrikaanse reg. Vanaf 'n direkte interpretasie van die artikel, blyk dit dat die teenstemmende party word verplig om sy stembelang te verkoop aan die aanbieder teen die likwidasiewaarde van die betrokke stembelang (dikwels ’n verwaarloosbare bedrag). In hierdie artikel word artikel 153(1)(b)(ii) van die Maatskappywet 2008 ondersoek, asook die ontwikkeling van regspraak oor die onderwerp. Dit behandel ook die toekomstige vooruitsigte van die betrokke bepaling om voortaan skuldeisers (aandeelhouers) toe te laat om die ondernemingsreddingsplan af te forseer (‘cramdown’) op teenstemmende partye. Die artikel bespreek artikel 153(1)(b)(ii) van die Maatskappye Wet 71 van 2008, die ontwikkeling van die regspraak, en dit lyk of die artikel krediteure (aandeelhouers) kan toelaat om stemregte uit koop om te verseker dat die reddings plan aanvaar word, ondanks teenkanting van afwykende partye. In die besonder, sluit hierdie artikel 'n analise van African Banking Corporation van Botswana Bpk v Kariba Furniture Manufacturers (Edms) Bpk en ander 2013 (228/2014) [2015] ZASCA 69 (20 Mei 2015) (‘Kariba (SCA)’). Die uitspraak van die Hooggeregshof van Appèl (SCA) in die geval van Kariba (SCA) het die konsep van die bindende aanbod ‘op sy kop’ gedraai en as 'n gevolg was die bindende aanbod beginsel ‘afgewater’. Die uitspraak van Kariba (SCA) het 'n groot invloed op die wyse waarop skuldeisers en aandeelhouers die meganisme in artikel 153(1)(b)(ii) beskou en het derhalwe onbruik geword. Dit word voorgelê hierin dat totdat die wetgewer artikel 153(1)(b)(ii) wysig, of totdat daar 'n ander merkwaardige beslissing gemaak word deur die SCA (miskien op verskillende feite), die posisie onveranderd sal bly.