In 1887 the Nederlandsche Zuid-Afrikaansche Spoorweg-Maatschappij (NZASM), a private Dutch enterprise, was founded with the purpose of building the Delgoa Bay Railway from Mozambique to Pretoria. Structures built by NZASM constitute an important part of the founding history of a number of towns across South Africa. Today, the extant legacy of the NZASM finds itself forgotten and neglected. The group of heritage houses along Tulleken and Rider Haggard Streets in the NZASM precinct east of Pretoria Train Station, Pretoria, are just one example of this. Due to the pressures of densification their future is at risk. The goal of this study is to determine a heritage-led regeneration strategy for their preservation. Three objectives are met. The first objective is to generate a theoretical framework which includes theories of heritage and adaptive reuse, resilient and sustainable community development, and heritage tourism. The second objective is to establish the heritage value and cultural significance of the identified houses as examples of NZASM house types B and C. The third and final objective is to formulate a heritage-led regeneration strategy from the theoretical framework and the heritage and cultural significance of the houses. The research was conducted following a multi-method approach with the focus on interpretation and meaning of the primary source in its context. The heritage value and cultural significance of the heritage houses was established. It was found that the theories investigated for the formulation of the theoretical framework are mutually supportive. A sustainable and resilient community will protect the heritage of the built environment, which in turn generates a sustainable tourist attraction. A full sustainable cycle is created through the adaptive reuse of the heritage houses, consequently ensuring the preservation of precious heritage fabric, a resilient and sustainable community, and heritage tourism.
In 1887 is die Nederlandsche Zuid-Afrikaansche Spoorweg-Maatschappij (NZASM), 'n private Nederlandse onderneming, gestig met die doel om die Delgoabaai-spoorweg van Mosambiek na Pretoria te bou. Die strukture wat deur NZASM gebou is vorm 'n belangrike deel van die stigtingsgeskiedenis van 'n aantal dorpe in Suid Afrika. Vandag is die bestaande nalatenskap van die NZASM egter verwaarloos en vergete. 'n Voorbeeld van hierdie verwaarlosing is die groep erfenishuise in Tulleken--en Rider Haggardstraat in die NZASM-distrik oos van Pretoria Treinstasie, Pretoria. As gevolg van verdigting is hierdie huise in gevaar. Die doel van hierdie studie is om 'n erfenisgeleide herlewingstrategie vir die behoud van die erfenishuise te bepaal. Drie doelwitte word bereik. Eerstens word 'n teoretiese raamwerk geskep uit teoriee van erfenis en aanpasbare hergebruik, veerkragtige en volhoubare gemeenskapsontwikkeling, en erfenistoerisme. Tweedens word die erfeniswaarde en kulturele belang van die geidentifiseerde huise as voorbeelde van NZASM huistipes B en C vasgestel. Derdens word 'n erfenisgeleide herlewingstrategie geformuleer vanuit die teoretiese raamwerk en die kulturele belang van die huise. Die navorsing is uitgevoer volgens 'n multi-metode benadering met die fokus op die interpretasie en betekenis van die primere bronne in konteks. Die erfeniswaarde en kulturele belang van die erfenishuise word vasgestel. Daar is bevind dat die teoriee wat ondersoek word vir die formulering van die teoretiese raamwerk mekaar ondersteun. 'n Volhoubare en veerkragtige gemeenskap sal die erfenis van die beboude omgewing beskerm, en dit skep weer 'n volhoubare toeriste-aantreklikheid. 'n Volledige volhoubare siklus word dus geskep deur die aanpasbare hergebruik van die erfenishuise. Gevolglik sal dit die behoud van 'n kosbare erfenisskat, 'n volhoubare gemeenskap en erfenistoerisme verseker. Sleutelwoorde: NZASM, erfenisgeleide herlewing, aanpasbare hergebruik, veerkragtigheid en volhoubaarheid, erfenistoerisme verseker.
